احمدرضا فرشچیان، رئیس کمیسیون مدیریت واردات اتاق بازرگانی ایران، با اشاره به حادثه دلخراش انفجار در بندر شهید رجایی و انتقاد رئیس‌جمهوری از دپوی طولانی‌مدت کانتینرها در بنادر، اظهار کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد این معضل ناشی از ترکیبی از مشکلات ساختاری، ناکارآمدی سامانه‌های الکترونیکی، و موازی‌کاری‌های گسترده میان دستگاه‌های مختلف است.
وی، ویرایش ثبت سفارش ترخیص کالا و اختلال در سامانه جامع توسعه تجارت را از عوامل اصلی شکل‌گیری صف در ترخیص کانتینرها و کالاها در بنادر و گمرکات کشور دانست و افزود: هر کشوری قوانین و مقررات مشخصی در حوزه واردات دارد، اما بی‌نظمی‌ها و بی‌برنامگی‌های متعدد، این فرایند را با چالش‌های جدی مواجه می‌کند.
فرشچیان ادامه داد: برای نمونه، زمانی که فرایند ثبت سفارش انجام و تخصیص ارز صورت می‌گیرد، چنانچه پس از ورود کالا، زمان ثبت سفارش به هر دلیلی منقضی شده باشد، باید امکان تمدید آن به‌صورت سیستمی فراهم شود. در غیر این صورت، واردکنندگان با قطعی ۴۰ روزه سامانه جامع توسعه تجارت مواجه می‌شوند و کالای مردم به‌دلیل نیاز به یک ویرایش ساده، در گمرکات باقی می‌ماند.
وی با برشمردن مشکلات جدی موجود، تصریح کرد: اشکالات سامانه‌های هوشمند گمرکی، موازی‌کاری دستگاه‌ها، بحران زمان‌بندی، اختلال در عملیات ویرایش سامانه جامع تجارت، قطعی‌های مکرر و بدون برنامه‌ریزی سامانه‌ها، و تأخیرهای ۵ تا ۶ ماهه در ثبت سفارش‌ها، باعث ایجاد صف‌های طولانی شده است.
فرشچیان همچنین افزود: عدم پذیرش نتایج آزمایش‌ها در دیگر سازمان‌ها، نبود هماهنگی بین‌دستگاهی در فرآیندهای مشترک، و انجام آزمایش‌ها و نمونه‌برداری‌های تکراری توسط سازمان‌های استاندارد، بهداشت و دامپزشکی، نمونه‌هایی از موازی‌کاری میان نهادهای مسئول است.
او در پایان تأکید کرد: نبود چارچوب زمانی مشخص برای انجام آزمایشات قرنطینه، نبود سازوکار پاسخگویی برای دستگاه‌های متخلف، و تأخیرهای سیستماتیک در تمام مراحل ترخیص، واردکنندگان را با چالش‌های متعددی روبه‌رو کرده است؛ به‌طوری‌که گاه منجر به انباشت کالا در بنادر به‌مدت تا ۶ ماه و تحمیل هزینه‌های سنگین انبارداری، جرایم و تأخیر می‌شود.
