شرکت پتروشیمی جم در سال ۱۴۰۳ با ثبت درآمد ۷۱,۱۹۷ میلیارد تومان از فروش محصولات خود، جهشی ۷۲ درصدی را نسبت به سال گذشته تجربه کرد. این جهش درآمدی حاصل از افزایش تولید و استراتژی‌های موفق فروش و صادرات بود؛ به‌گونه‌ای که جم تولید خود را به ۱.۸ میلیون تن رساند و فروش ارزشی معادل ۱.۴ میلیارد دلار (برابر با ۱۰۰ درصد بودجه ارزی سال) ثبت کرد.
در حوزه صادرات، جم در سال ۱۴۰۳ بالغ بر ۴۰۰ هزار تن محصولات پلیمری و شیمیایی را به بیش از ۲۰ کشور جهان صادر نمود. ارزش تقریبی این صادرات حدود ۴۰۰ میلیون دلار بود که شرکت پتروشیمی جم را در زمره بزرگ‌ترین صادرکنندگان محصولات پلیمری قرار داد. این تولیدکننده باسابقه علاوه بر فروش صادراتی، در فروش داخلی و بین‌مجتمعی نیز رکوردهایی بی‌سابقه بر جای گذاشت و بزرگ‌ترین رشد درآمدی را در میان شرکت‌های داخلی پتروشیمی ثبت کرد.
از منظر افزایش درآمد، گزارش ۱۲ ماهه جم حاکی از دستاورد چشمگیری است. فروش سال ۱۴۰۳ این شرکت ۷۱,۱۹۷ میلیارد تومان اعلام شد که ۷۲ درصد بیش از دوره مشابه سال قبل (۴۱,۴۷۰ میلیارد) بود. در ماه اسفند ۱۴۰۳ نیز فروش جم به ۷,۶۶۰ میلیارد تومان رسید که نسبت به اسفند ۱۴۰۲ (۳,۸۸۲ میلیارد) نزدیک به ۹۷ درصد افزایش داشته است. این عملکرد موجب شد تا جم بودجه‌های ریالی و دلاری مصوب سال را محقق کرده و در مقایسه با سال قبل بیش از ۶۰ درصد رشد درآمد داشته باشد.
در زمینه توسعه بازار، پتروشیمی جم در سال گذشته گام‌های مهمی برداشت. بر اساس گزارش‌های رسمی، حدود ۱۵۶ مشتری صادراتی جدید وارد فهرست خریداران جم شدند و ۱۸۸ مشتری قبلی که به دلایلی همکاری را قطع کرده بودند، دوباره به جمع خریداران فعال بازگشتند. علاوه بر آن، حضور فعال در نمایشگاه‌های بین‌المللی و برگزاری مزایده‌های منظم صادراتی در بازارهای چین و اروپا به معرفی بیشتر برند جم در سطح جهانی کمک کرد و با افزایش رقابت‌پذیری، امکان فروش با حاشیه سود بالاتر را فراهم آورد.
در مقابل موانع صادراتی نیز جم با راهبرد مناسب مقابله کرد. چین و هند که قبلاً مشتریان عمده جم بودند، در سال گذشته چالش‌هایی ایجاد کردند؛ سرمایه‌گذاری چین در طرح‌های جدید تولید پلی‌اتیلن واردات را کاهش داد و قیمت محصولات پلیمری را در این کشور پایین آورد، و از اواخر ۱۴۰۲ الزام دریافت گواهی استاندارد BIS، صادرات به هند را دشوارتر نمود. پتروشیمی جم با تنوع‌بخشی به بازارهای صادراتی و مدیریت استراتژیک فروش توانست این موانع را پشت سر گذاشته و سهم بازار خود را ارتقا دهد؛ به‌عنوان مثال، سهم چین از صادرات جم از حدود ۷۵ درصد در سال ۱۳۹۹ به ۵۱ درصد در سال ۱۴۰۳ کاهش یافت که نشان‌دهنده موفقیت استراتژی‌های بازارسازی است.
پتروشیمی جم همزمان تلاش ویژه‌ای برای بومی‌سازی تجهیزات و قطعات مورد نیاز داشته است. مدیرعامل شرکت اعلام کرده که در سال‌های اخیر نزدیک به ۵ هزار قطعه و تجهیز مورد نیاز جم در داخل کشور ساخته شده و با بی‌نیازی از واردات این اقلام، از خروج حدود ۴.۲ میلیون دلار ارز جلوگیری شده است. همچنین، واحد مهندسی ساخت جم در دوره فعالیت خود از سال ۱۳۹۵ تاکنون حدود ۵۴۸۶ قلم قطعات و تجهیزات را برای اولین بار داخلی‌سازی کرده که ارزش اقلام تولیدشده بیش از ۳۶ میلیون یورو تخمین زده شده است. این خودکفایی فنی با کاهش ریسک توقف تولید و جلوگیری از مصرف ارز، هزینه‌های عملیاتی شرکت را کاهش داده است.
نقش مهندسی داخلی و متخصصان فنی ایرانی نیز در این موفقیت‌ها قابل توجه است. جم با تکیه بر دانش مهندسی ساخت و توان جوانان داخلی، تولید خود را افزایش داده و توانسته رکوردهای جدید فروش و درآمدزایی را ثبت کند. واحد مهندسی ساخت جم با تجربه ۱۷ ساله، ده‌ها سال قبل بسیاری از نیازهای فنی خود را از طریق پژوهش و ساخت داخل پاسخ داده و با تکیه بر دانش بومی، ریسک کمبود قطعات یدکی را به حداقل رسانده است. استفاده از خدمات شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی در اورهال سالیانه و ساخت تجهیزات خاص نیز از دیگر مصادیق کاربرد مهندسی داخلی در عملکرد جم است.
تمام این اقدامات در مسیر افزایش سودآوری برای سهامداران طراحی شده است. جم بارها تأکید کرده که هدف کلان از توسعه بازار و خودکفایی، ایجاد بیشترین بازده ممکن برای سهامداران است؛ عمده سهامداران این شرکت را بازنشستگان کشوری تشکیل می‌دهند که از نتایج مالی مثبت پتروشیمی جم بهره‌مند خواهند شد. به بیان دیگر، دستیابی به سودآوری بالا برای سهامداران نقشی کلیدی در تصمیم‌گیری‌های راهبردی شرکت داشته و تمام طرح‌های توسعه و بهبود بهره‌وری را توجیه می‌کند.
در چشم‌انداز پیش‌رو، پتروشیمی جم قصد دارد این روند رشد را ادامه دهد. برنامه‌ریزی شده تا از آبان ۱۴۰۳ یک اورهال اساسی در واحدهای اصلی صورت گیرد که با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی و استفاده از تجهیزات بومی‌سازی شده، تنگناهای تولید مرتفع شود. همچنین اجرای طرح‌های توسعه‌ای متوقف‌شده از جمله پروژه مجتمع توسعه پلیمر «پادجم» که پس از ۱۴ سال پیشرفت، سرانجام موانعش برطرف شده است، دنبال می‌شود و انتظار می‌رود تا پایان سال بخشی از ظرفیت آن وارد فاز تولید شود. در کنار آن، پروژه جدید تبدیل پروپان به پروپیلن و تولید ۶۰۰ هزار تن پلی‌پروپیلن (PDH/PP) با اخذ مجوز و پیشرفت اولیه ساخت زمین در مسیر اجراست. با این تدابیر و سرمایه‌گذاری در فناوری داخلی، پتروشیمی جم چشم‌انداز روشنی برای حفظ جایگاه خود در بازارهای داخلی و خارجی و افزایش بهره‌وری دنبال می‌کند.
منابع: گزارش مالی و عملیاتی پتروشیمی جم در سال ۱۴۰۳.
